Tết 2015 , Hoa Tết trong Nam ngoài Bắc

Hoa Tết trong Nam ngoài Bắc

Nhóm phóng viên tường trình từ VN 2015-02-12

TTVN02122015.mp3

Hoa Tết

RFA PHOTO

Cuối năm, nạn trộm cắp bùng phát, chuyện này giống như một thứ truyền thống của Việt Nam suốt ba mươi năm nay. Nếu như ở thời kinh tế bao cấp, người ta bắt trộm gà, bắt trộm heo thì hiện tại, ngoài việc trộm tài sản, trộm hoa mai ngày Tết cũng phát triển mạnh. Điều này cho thấy văn hóa trộm cắp đã chính thức hợp thức hóa theo cách của nó tại Việt Nam. Và với người trồng hoa, việc chăm bón, mong sao cho cây hoa nở đúng dịp Tết đã khó, giữ trộm càng khó hơn. Miền Nam lo lắng vì trộm hoa quá nhiều, miền Bắc lo lắng vì hoa trổ sớm và hoa Trung Quốc tràn lan thị trường. Cả nước lo lắng vì hoa, chuyện mới nghe rất buồn cười.

Văn hóa ăn cắp

Một người trồng mai ở Thủ Đức, Sài Gòn, tên Nhạn, chia sẻ: “Người làm vườn năm nay đón Tết cũng buồn, mặc dù mai, cúc nở đúng theo thời vụ, chất lượng tốt.”

Người làm vườn năm nay đón Tết cũng buồn, mặc dù mai, cúc nở đúng theo thời vụ, chất lượng tốt.
-Ông Nhạn

Theo ông Nhạn, năm nay thời tiết tốt cho việc trồng hoa Tết hơn nhiều năm trước nên hoa mai trổ đúng dịp Mồng Một Tết khá nhiều. Nhà vườn chưa kịp vui vì hoa Tết thì đã nghe tin hoa ở các tỉnh tây Nam Bộ cũng trổ đúng Mồng Một hàng loạt, như vậy rất có khả năng thị trường hoa Sài Gòn năm nay sẽ ế ẩm so với mọi năm bởi lượng hoa từ đồng bằng Sông Cửu Long đổ về Sài Gòn nhiều hơn. Trong khi đó, kinh tế thành phố Sài Gòn năm nay xấu hơn mọi năm, chắc chắn số lượng người chơi mai ngày Tết sẽ giảm đáng kể.
Và chưa hết buồn vì chuyện thị trường hoa Tết ế ẩm thì thêm chuyện trộm cắp và bán mai đểu. Nếu như bán mai đểu chơi trò ghép gốc và dán keo sau đó chở xe đạp hoặc xe máy ra thị trường bán với giá chỉ bằng 30% giá mai vườn đã vô hình trung phá gia nhà vườn thì nạn trộm mai ngày Tết lại khoắn sạch và không chừa cho chủ vườn một tí cháo nào.
Ông Nhạn đưa ra nhận định là văn hóa Việt Nam đã rơi vào loại văn hóa trộm cắp, ở cơ quan thì trộm cắp của nhà nước, trộm cắp của nhân dân trên giấy tờ, ở ngoài xã hội thì trộm cắp từng bao ciment xây dựng công trình, từng cái băng rốn trẻ em, trộm cắp tài sản, cướp giật đầy đường, để xe chưa kịp khóa, mới quay lưng đã mất. Nhưng đáng sợ nhất vẫn là trộm cắp hoa Tết.
Sở dĩ nói rằng trộm cắp hoa Tết đáng sợ nhất bởi theo ông Nhạn, chơi hoa là thú chơi tao nhã, là nét văn hóa. Và điều này bắt buộc thị trường hoa cũng là một thị trường tao nhã, có văn hóa. Chí ít người ta cũng có văn hóa mua bán phải đạo và khi mua một chậu hoa, người ta cũng cân nhắc về giá cả cũng như xuất xứ của chậu hoa đó cùng với ý nghĩa đi kèm.

Một điểm bán hoa đào Trung Quốc. RFA PHOTO.

Nhưng hiện tại, có thể nói suốt ba mươi mấy năm quen sống với chụp giựt, đội trên đạp dưới, luồn cúi quyền thế, xu phụ bề trên và lễ lạc, quà cáp, hiếu hỷ để nịnh bợ cấp trên… Người ta đã cuống cuồng sống trong cuộc chạy đua cơm áo gạo tiền, chạy đua trong cái bầu trời thấp cổ bé miệng, chạy đua trong sự thù hận vu vơ để rồi con người trở nên xa lạ với chính mình. Cách nhìn về cái đẹp hay nói khác đi là mỹ học dân tộc bị xóa nhòa, thay vào đó là sự tham lam, ti tiện. Người ta sẵn sàng ăn cắp bất cứ thứ gì có thể được.
Ông Nhạn khẳng định rằng nếu không có một đường dây bài bản để tiêu thụ hoa ăn cắp cũng như vào nhà vườn khiêng từng chậu mai nặng từ vài chục ký đến vài trăm ký thì khó mà đột nhập nhà vườn và cũng khó mà mang hoa đi tiêu thụ được. Bởi hoa không giống như chiếc xe hay cái tivi, chỉ cần mang ra khỏi nhà là mang đến tiệm cầm đồ hoặc nơi tiêu thụ đồ cũ. Bán hoa phải trưng bày suốt mấy ngày trước Tết, phải phơi bày thành phẩm trộm cắp ra trước bàng dân thiên hạ. Nếu công an làm việc tới nơi tới chốn, sẽ khó có tên trộm nào dám ăn cắp hoa Tết, đặc biệt là hoa mai để mang đi bán.

Nỗi lo nhà vườn Nam – Bắc

Một người trồng hoa Tết khác tên Thọ, sống ở quận Gò Vấp, chia sẻ: “Người ta mua hoa ở Quy Nhơn, rồi các vùng khác mang về bán nữa. Nhưng mà túi tiền của người dân năm nay thì biết rồi. Người ta gánh một gánh cải đi cả ngày kiếm được có mười mấy ngàn, chợ búa năm nay cũng ế nữa.”

Người ta mua hoa ở Quy Nhơn, rồi các vùng khác mang về bán nữa. Nhưng mà túi tiền của người dân năm nay thì biết rồi. Người ta gánh một gánh cải đi cả ngày kiếm được có mười mấy ngàn, chợ búa năm nay cũng ế nữa.
-Ông Thọ

Theo ông Thọ, năm nào trong các làng hoa Tết cũng có sự giao lưu, chuyện này giống như một giềng mối văn hóa giữa Nam và Bắc. Thường thì từ hai mươi tháng Chạp trở đi, hoa đào, hoa nụ tầm xuân ở miền Bắc sẽ lên xe vào miền Nam, hoa mai ở miền Nam sẽ lên xe ra miền Bắc. Những chuyến xe hoa ngày Tết đầy ắp niềm hy vọng của chủ vườn cũng như niềm vui xứ khác khi nó xuất hiện. Nhưng đó là chuyện đã xưa.
Hiện tại, những chuyến xe tưởng chừng như đã đi vào truyền thống chở hoa giao lưu mùa Tết lại là cái bình phong để kẻ trộm vận chuyển và tiêu thụ. Chuyện này cũng chẳng khác nào dân buôn gỗ lậu, dân kiểm lâm mượn xe chở hài cốt liệt sĩ để chở gỗ trộm và động vật quí hiếm. Trong hàng trăm chuyến xe chở hoa mai từ Nam ra Bắc, theo ông Thọ, có ít nhất cũng 10% xe chở hoa trộm. Và đường dây trộm cắp này rất tinh vi.
Thường thì bọn trộm vào Nam giả vờ đi lao động, đi làm thuê để theo dõi tình hình. Dịp gần Tết, chúng sẽ khoanh vùng vườn mai nào trúng Tết, nở hoa đẹp và lâu năm. Sau đó chúng nghiên cứu lịch trình làm việc của chủ vườn, đường đi lối lại và đưa ra phương án trộm cắp, vận chuyển về Bắc để tiêu thụ. Miễn sao ra đến xe tải thì chậu hoa đó an toàn tuyệt đối bởi hiện tại, việc mua bán hoa chưa được qui định phải có hợp đồng mặc dù số tiền lên đến hàng trăm triệu đồng, thậm chí hàng tỉ đồng. Chính vì thể, khó mà kiểm tra về nguồn gốc của một xe chở hoa chạy trên đường, bởi nó không thuộc diện hàng quốc cấm.
Ông Thọ nói rằng đã nhiều lần ông báo lên công an phường các đối tượng khả nghi, từng tới lui vườn mai của ông và khi bị mất cắp thì chúng lặn luôn. Nhưng công an chỉ ghi tên tuổi lấy lệ rồi đâu cũng lại vào đó. Mới hôm 14 tháng Chạp, mặc dù đã đề phòng cẩn mật nhưng vườn mai nhà ông Thọ cũng bị mất hết hai gốc mai bonsai có tuổi thọ trên ba mươi năm, qui ra tiền cả trăm triệu đồng.
Nói đến đây, ông Thọ lắc đầu ngao ngán, đưa ra kết luận là năm nay nạn trộm cắp hoa mai ở miền Nam sẽ rầm rộ khó lường bởi hoa đào miền Bắc đã trổ quá sớm, bọn trộm sẽ ra tay ác hơn để cung cấp cho thị trường miền Bắc. Người nông dân miền Bắc chưa kịp bình tĩnh vì thất thu, vì hoa mai đỏ Trung Quốc tràn lan thị trường với giá rẻ bèo từ 140 ngàn đồng đến 170 ngàn đồng mỗi chậu, thì người làm vườn miền Nam lại quay quắt với nạn mất cắp.
Nhóm phóng viên tường trình từ Việt Nam.