Muôn mặt taxi ở Sài Gòn

Văn Lang/Người Việt

SÀI GÒN (NV) - Hiện nay, tại Sài Gòn có trên 10 hãng taxi lớn, chưa kể xe taxi của HTX, taxi “dù” và taxi “mù” với khoảng 12 ngàn đầu xe hoạt động, trong đó chủ yếu là các dòng xe của hãng Toyota sản xuất tại Việt Nam mang nhãn hiệu Innova.

Taxi mỏi mòn chờ khách trong thời “kinh tế khủng hoảng.” (Hình: Văn Lang/Người Việt)

Một vài hãng taxi “giá rẻ” thì dùng xe của Nam Hàn hoặc máy xe ngoại nhưng khung, “thùng” thì do một hãng xe tại Việt Nam đóng.
Nói taxi Sài Gòn chạy ẩu không thua Honda ôm. Vậy Honda ôm Sài Gòn chạy ẩu cỡ nào? Xin thưa là một tay Honda ôm say rượu chở khách chạy rú ga tới nỗi mà người khách té lọt xuống đường mà y còn chưa hay vẫn mải miết chạy, nghe dân hai bên đường la quá mới sực tỉnh quay xe lại tính “lượm” người khách đưa vô bệnh viện. Khách tuy đau đớn nhưng “vái” ông xe ôm luôn chứ không dám lên xe nữa.
Xe taxi nhờ kín nên chưa có tình trạng chở khách văng xuống đường, nhưng tình trạng lấn tuyến, thậm chí khi thấy vắng bóng cảnh sát giao thông là thản nhiên nhấn ga vượt đèn đỏ... hà rầm.

Nói chuyện với một tài xế taxi khi chúng tôi than phiền là đi đường thấy nhiều cảnh xe của hãng Vinasun chạy lấn tuyến, vượt đèn đỏ khi bị người dân phản ứng họ còn quay qua chửi thề. Người tài xế này nói là chủ hãng có “ăn chia” với tài xế khi bị phạt thì “cưa đôi” tiền phạt 50-50, nên tài xế của hãng này chạy xe rất ẩu.
Ðem chuyện trên nói với một tài xế của hãng taxi Hoàng Long, người này cự: “Bậy! Chủ hãng mà chia tiền phạt với tài xế thì hãng sập tiệm sớm!”
Người tài xế này cũng nói thêm, bất kỳ hãng taxi nào cũng có xe chạy lấn tuyến, tài xế vượt đèn đỏ, nhưng sở dĩ thấy nhiều xe của Vinasun phạm lỗi hơn các hãng khác là do lượng xe taxi của họ đông nhất Sài Gòn hiện nay, với hơn 4,500 xe, Vinasun chiếm hơn 1/3 lượng xe taxi của Sài Gòn.
Về chuyện “chia” tiền “lỗi” của hãng với tài xế, một tài xế xe taxi cho chúng tôi biết khi xe gây tai nạn (ngoài ý muốn) làm nạn nhân bị thương, số tiền thuốc men, bồi thường có thể từ vài chục triệu lên tới cả trăm triệu đồng.
Nhiều hãng hỗ trợ tài xế 50%, thậm chí 100% luôn, nhưng sẽ trừ dần vào tiền hàng tháng và phải luôn “động viên” người tài xế tiếp tục chạy đừng bỏ hãng. Nhưng với một khoản tiền lớn như vậy, có không ít tài xế “thiếu lương tâm” đã bỏ hãng luôn. Như vậy hãng không chỉ mất một khoản tiền lớn mà còn mất luôn một tài xế.
Hầu hết các hãng taxi lớn ở Sài Gòn đều có một bộ phận “chuyên trách” chuyên lo “giải cứu” cho các xe gây tai nạn, hoặc phạm lỗi giao thông (bị giam xe) được ra sớm, vì nếu để xe bị giam đúng như quy định thì hãng bị... lỗ.
Người làm tại bộ phận “giải cứu” xe này, đa phần xuất thân từ công an hoặc cảnh sát giao thông, nên về các hãng taxi tự nhiên họ có đất để “dụng võ”!

Taxi thời kinh tế khủng hoảng

Trời mưa, chúng tôi ghé quán cơm tấm vỉa hè. Dĩa cơm sườn 22 ngàn đồng, nhưng vì đói bụng nên kêu dĩa cơm thêm với cái hột gà chiên ốp-la, khi tính tiền chủ quán tính tổng cộng là 30 ngàn đồng. Nghe giá tiền như vậy, người đàn ông lớn tuổi bận đồng phục của tài xế taxi đang ngồi ăn gần chúng tôi “phán” luôn một câu: “Ăn như vậy thì nghèo luôn!”
Hỏi thăm, người tài xế lớn tuổi cho biết, ba tháng nay “lốc” túi, không đem về cho vợ con đồng nào vì kinh tế khủng hoảng, giá xăng tăng, giá cước tăng, khách đi ít, đã ế khách mà cạnh tranh quá khốc liệt, “đua” không lại mấy tài xế trẻ...
Người tài xế taxi ngoài năm mươi tuổi than thở. Khi chúng tôi hỏi là tài xế taxi có được bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội? Người tài xế lớn tuổi nói công ty trừ tiền hàng tháng đóng đầy đủ hết các khoản, nhưng người đàn ông ấy thở dài và mong là không phải “đụng” tới các “khoản” đó.
Gần đây, tài xế của nhiều hãng taxi đình công, lý do là giá xăng tăng, giá cước tăng nhưng tiền “trợ cấp” xăng cho tài xế thì quá ít ỏi lại thường chậm trễ. Thêm nữa, theo thăm dò của chúng tôi thì có cả “đại gia” taxi đang âm thầm “chịu đòn” đau từ hai lãnh vực bất động sản và thị trường chứng khoán. Coi bộ giải cứu xe taxi bị giam thì dễ chứ “tháo lui” vốn khỏi hai thị trường trên không phải dễ, đúng hơn là... bó tay!

Bức tranh màu sáng, tối

Báo giới Sài Gòn mấy năm trở lại đây hay đưa tin tài xế taxi bị bọn cướp giả làm hành khách, điều xe tới chỗ vắng rồi ra tay trấn lột. Nhẹ thì mất hết tiền bạc tư trang, nặng thì mất xe lại còn mất luôn cả tính mạng.
Nhưng mới gần đây, công an Việt Nam khám phá một băng cướp “liên tỉnh” trong đó có một tài xế taxi, tên này dùng xe của hãng chở đồng bọn đi “xuyên” tỉnh thành, tới đâu thấy tiện thì trộm đồ vật “rinh” lên xe, còn nhắm trộm không được thì... cướp.
Chuyện tài xế taxi chở khách đi lòng vòng hay gian lận đồng hồ tính tiền, cũng như “chôm” tiền bạc, điện thoại, tư trang của khách ngoại quốc hay khách say xỉn lên xe là chuyện... thường ngày ở huyện.
Nhưng cũng có trường hợp tài xế taxi trả lại tiền của khách bỏ quên túi xách trên xe trị giá lên tới cả... trăm ngàn Mỹ kim. Hãng đã thưởng “nóng” cho tài xế chiếc taxi mà người này đang chạy để vinh danh gương “người tốt, việc tốt.”
Tài xế taxi cũng có người này, người kia không thể “quơ đũa cả nắm.” Tiền căn bản của họ một tháng khoảng 6 triệu đồng, ngày chạy (24 tiếng) ngày nghỉ, tỉ lệ ăn chia với chủ là 3-7 hoặc 4-6, tùy theo điều kiện gia nhập hãng của tài xế. Ðể đủ “sở hụi” trung bình tài xế phải “cày” được 1 triệu 500 ngàn đồng, có hãng quy định chạy dưới 1 triệu 300 ngàn, tài xế bị phạt 100 ngàn đồng.
Giá cước cho 1km đầu tiên của taxi Sài Gòn có giá từ 15 ngàn đồng tới 18 ngàn đồng, trong vòng 30 km kế tiếp có giá từ 12 ngàn đồng tới 18 ngàn đồng/1km, trên 31 km có giá từ 12 ngàn đồng tới 17 ngàn đồng/1km (tùy theo hãng lớn hay hãng nhỏ, xe 1 giàn lạnh hay 2 giàn lạnh, xe đời mới hay đời cũ, xe 4 chỗ ngồi hay 7 chỗ ngồi mà giá cả chênh lệch nhau từ 1 ngàn đồng tới 3 ngàn đồng/1km).

Taxi của Saigontourist đón khách tại đường Ðông Du, quận Nhất, Sài Gòn. (Hình: Văn Lang/Người Việt)

Mặc dù có nhiều lời than phiền về giới taxi Sài Gòn, nhưng như thi sĩ Bùi Giáng đã có câu thơ: “Việt Nam chỉ có Sài Gòn là vui!” Thì mấy người quen của chúng tôi có dịp đi đó đi đây nhiều trên lãnh thổ Việt Nam đều đánh giá taxi Sài Gòn so với các tỉnh thành trong cả nước là tốt nhất.
Còn so với các nước thì chưa thể, nhưng cũng không thể xếp taxi Việt Nam vào “tốp” cầm đèn đỏ, vì biết đâu được trên thế giới này còn có nước nào kém cỏi hơn Việt Nam ta chăng?!