Người bán vé số bùng phát vì thất nghiệp tại VN

Người bán vé số bùng phát vì thất nghiệp

Nhóm phóng viên tường trình từ VN 2014-08-01

TTVN08012014.mp3

Nhiều người bán vé số trong một tiệm cà phê.

RFA

Khi nạn thất nghiệp xảy ra, kinh tế quốc gia èo ọp, đời sống người dân khốn khổ, sẽ có nhiều người tìm việc và bằng cách này hay cách khác họ bươn bả kiếm sống qua ngày. Khác với cách nói của ông Giàng Seo Phử, Bộ trưởng – Chủ nhiệm Ủy Ban Dân Tộc nhà nước Cộng sản Việt Nam cho rằng người bán vé số thuộc nhóm có thu nhập cao, những người bán vé số ở khắp ba miền Việt Nam đều có thu nhập lèo tèo, đời sống chật vật. Tuy vậy, số lượng người bán vé số ngày càng tăng cao.

Đông đến mức đi đụng đầu

Tình trạng người bán vé số chen chân ở các quán cà phê, quán nhậu đến mức đi vào đi ra đụng đầu và có người bán đến 23 giờ đêm để kiếm thêm tiền thuê nhà là chuyện đang xảy ra một cách rầm rộ ở Sài Gòn. Đặc biệt, trường hợp nhiều người bán vé số phải căng não để suy nghĩ những chiêu trò mua vui cho khách mà bán cho được tờ vé số đang ngày càng phổ biến.
Nhưng nếu chỉ dừng những chiêu trò mua vui để bán thì không sao, không thiếu người sử dụng khả năng lì lợm đến độ vô văn hóa của họ để mời khách. Ví dụ như khách đang nói chuyện với nhau hoặc đang ăn uống, người bán thản nhiên đưa xấp vé số dứ dứ ngay trước mặt khách và cứ đưa lì như vậy đợi khách lắc đầu bốn năm lần mới bỏ đi, có người trước khi bỏ đi còn kèm theo cái nguýt lườm hoặc tiếng xì hơi qua kẽ răng nghe vô cùng mất thiện cảm.

Nếu mà làm trong công ty rồi thì kết nối với bên ngoài làm rất là dễ, vấn đề là mình có chút quyền lực hay không hoặc là mình có chịu lì hay không.
-Một nhân viên cty xs

Nhưng chị Loan cũng tỏ ra thông cảm với những người như thế vì họ không có khả năng làm những trò vui hoặc mời mọc, vốn từ dân quê gốc rạ, bụi chuối mụt măng, đùng đùng lên phố bán buôn, khó mà tiếp cận được khách hàng, trong khi đó, đi cả ngày mà bán chẳng được mấy tờ vé, hoa cả mắt vẫn không đủ tiền để trả tiền nhà, tiền ăn cơm vẫn chưa có. Đương nhiên, cách mời liều lĩnh và mất lịch sự vừa đáng trách lại vừa đáng thông cảm.
Với một người bán vé số năng động như chị Loan, việc kiếm lãi mỗi ngày một trăm ngàn đồng giữa đất Sài Gòn nghe ra xa vời và khó khăn vô cùng. Bởi nền kinh tế xuống dốc trầm trọng, người thất nghiệp đầy rẫy ra đó nên chuyện ngồi uống cà phê đôi khi là để giết thời gian thất nghiệp hoặc để đỡ bữa ăn sáng.
Với những người như vậy, mời họ mua một tấm vé số chẳng khác nào xin họ nhịn một ổ bánh mì ăn sáng để cho mình. Một người năng động còn bán ế ẩm như thế huống gì những người dân quê quen ăn cục nói hòn, rất khó để mời cho được một tấm vé số. Và một khi không kiếm được vài chục ngàn đồng lãi, cuộc sống sẽ trở nên eo hẹp, khó khăn và thậm chí không thể tồn tại nổi giữa thành phố đất chật người đông như Sài Gòn.
Chính vì thế, không thiếu những cô gái trẻ vừa đi bán vé số lại vừa đi khách, tuy mời vé số nhưng nếu khách thấy ưa và gợi ý, các cô này sẵn sàng cùng khách đến nhà trọ với giá từ một trăm ngàn đồng cho đến một trăm năm mươi ngàn đồng trên một lần với khách. Hiện tại, tình trạng các cô bán vé số kiêm nghề bán mình ngày càng nhiều ra trên đất Sài Gòn.

Thất nghiệp tăng, doanh thu ngành vé số tăng

Một người hiện là kế toán công ty xổ số kiến thiết Đồng Nai, yêu cầu giấu tên, chia sẻ:

Một em bé bán vé số ở TPHCM, ảnh minh họa chụp trước đây. RFA PHOTO.

“Nếu mà làm trong công ty rồi thì kết nối với bên ngoài làm rất là dễ, vấn đề là mình có chút quyền lực hay không hoặc là mình có chịu lì hay không. Ví dụ như chiều nay tôi tham dự xổ số bên trong thì thường kết quả bên ngoài cũng chậm ít nhất khoảng 5 – 10 phút so bên trong, chỉ cần tôi nhắn một cái tin ra bên ngoài rồi có người đi đánh một con đề thì kết quả nó tới đâu rồi. Cho nên làm xổ số thì nó có cả trăm đường, hoặc là gian thuế, ngành này là ngành được ưu tiên về thuế mà. Bán khoảng năm nghìn tờ mà khai có ba nghìn tờ cũng có ai biết, có ai ngồi đếm vé số bao giờ, không có cơ quan nào đến đếm hết, cho nên cái chuyện gian thuế là rất bình thường.”
Theo ông này cho biết, trong hai năm trở lại đây, mặc dù nền kinh tế Việt Nam luôn đứng bên bờ vực, hàng ngàn doanh nghiệp phá sản nhưng ngành xổ số kiến thiết vẫn ăn nên làm ra, thậm chí doanh thu có chiều hướng tăng dần theo tỉ lệ thất nghiệp. Bởi vì một khi nạn thất nghiệp tăng, rất nhiều người mất việc, phải chọn công việc bán vé số để kiếm sống qua ngày và họ phải nghĩ ra nhiều cách để bán cho được tờ vé số.
Không thiếu những người bình thường, khỏe mạnh phải đóng giả người tàn tật để đánh động lòng thương của khách hàng mà bán cho được tờ vé số. Và số lượng người đóng giả tàn tật ở Sài Gòn, Đồng Nai tăng vọt. Mặc dù công ty xổ số kiến thiết vẫn biết đó là hành vi gian trá nhưng cũng chấp nhận tôn trọng kế sinh nhai của những người này và hơn hết chính họ là người mang doanh thu về cho ngành xổ số. Bởi trong mỗi tấm vé số, tỉ lệ hoa hồng của họ là 10% và họ chỉ được hưởng lợi trong mỗi tấm vé họ bán được. Trong khi đó, số tiền 90% còn lại sẽ đưa về công ty và sau khi chiết khấu mọi khoản chi phí, số lãi còn lại cũng được ngót ngét 60%.
Và ngành xổ số là ngành được ưu tiên nhiều nhất trong chính sách thuế, hơn nữa, mọi công ty đều có thể dễ dàng trốn thuế bằng cách hạ chỉ số vé bán được hằng ngày. Ví dụ như trong một ngày, số lượng vé bán được là mười ngàn tờ, công ty bằng cách này hay cách khác, tăng số lượng vé hủy và hạ mức bán được xuống chừng năm ngàn hoặc sáu ngàn vé. Như vậy, số tiền thuế phải đóng của công ty luôn ở mức thấp hơn rất nhiều so với qui định mà không ảnh hưởng gì đến hoạt động của công ty đó. Nhìn chung, đây là một trong những cách mà công ty xổ số kiến thiết trốn thuế mà hầu như không có công ty nào là không dùng đến cách này.
Và ông kế toán nói thêm rằng trong ngành xổ số kiến thiết hiện nay, việc bán kết quả cho các đầu nậu số đề không phải là ít, chỉ cần sớm 10 phút, một đầu nậu số đề hoặc một người bình thường nhận được tin nhắn của người công ty đang ngồi trong buổi xổ số nhắn cho, tay đầu nậu hoặc ngưởi bình thường kia ghi một con số với mức tiền cao ngất ngưỡng và kết quả sẽ khó mà nói, nếu không bị quỵt thì cả tay nhân viên công ty và tay ghi đề sẽ kiếm được khoản tiền vô cùng lớn. Với một người bán vé số nghèo, chỉ cần một lần được rò rỉ thông tin như thế, xem như đổi đời ngày tức khắc.
Rất tiếc, đó là cơ hội dành cho những người trong ngành xổ số kiến thiết. Và những người nghèo, người thất nghiệp chỉ có một con đường kiếm sống duy nhất trong ngành xổ số kiến thiết là lê chân từ lối này qua ngõ nọ để mời vé số, thây kệ nắng mưa và nỗi buồn của kiếp nghèo đang vây bủa!
Nhóm phóng viên tường trình từ Việt Nam.