RFA Tình cảnh các nhà bất đồng chính kiến bị giam hiện ra sao?

Tình cảnh các nhà bất đồng chính kiến bị giam hiện ra sao?

Thanh Trúc, phóng viên RFA

2012-11-08

Sau khi lãnh bản án 12 năm tù giam từ phiên tòa tháng Chín, blogger Điều Cày Nguyễn Văn Hải bị chuyển đi nhiều nơi trước khi về ở chung với tù hình sự tại Khám Chí Hòa.

AFP photo

Lực lượng an ninh trước phiên tòa xử 3 blogger Điếu Cày, Tạ Phong tần và Anhbasaigon tại TPHCM hôm 24/9/2012

Trong khi đó, nhà giáo yêu nước Đinh Đăng Định, lãnh án tù sáu năm cách đây ba tháng, đang đau nặng nhưng khi xin đi khám bệnh thì đã bị cán bộ trại giam đánh.

Ngăn cản thăm nuôi

Trước khi ra tòa ngày 24 tháng Chín và bị kêu án 12 năm tù cộng 5 năm quản chế, blogger Điều Cày Nguyễn Văn Hải bị giam tại trại P34.
Đến ngày 27 tháng Chín, ông được chuyển từ P34 về PA 24. Tháng trước, ngày 5 tháng Mười, ông được đưa về Khám Chí Hòa và bị nhốt chung với tù hình sự nơi đây.
Để được thăm gặp ông Điều Cày, vợ ông, bà Dương Thị Tân và con trai ông, Nguyễn Trí Dũng, phải tốn rất nhiều thời gian và phải đi từ nơi này qua nơi khác như lời Nguyễn Trí Dũng thuật lại:

Tờ giấy mà họ cấp cho con và mẹ con thăm gặp chỉ được một lần thôi, tức là nếu muốn gặp bố tiếp theo thì phải quay lại qui trình đó một lần nữa.

Nguyễn Trí Dũng

“Sau rất nhiều ngày con và mẹ con chạy giấy tờ ở khắp nơi, từ Viện Kiểm Sát thành phố chỉ về trại giam, nhưng sau đó trại giam chuyển bố con về Chí Hòa thì phải theo qua Chí Hòa. Trại Chí Hòa bảo họ không có phép duyệt cho con và mẹ con được thăm gặp, họ lại chỉ sang Tòa Án thành phố. Đến Tòa Án thành phố thì họ chỉ lên trên Tòa Án Tối Cao.
Con và mẹ con ra Tòa Án Tối Cao thì họ không chấp nhận, bảo phải có giấy chứng nhận của Tòa Án Nhân Dân thành phố là đã chuyển hồ sơ lên đây ngày nào. Mẹ con lại  tiếp tục xuống Tòa Án thành phố một lần nữa, lúc đó Tòa Án thành phố mới nói họ chỉ xác nhận xin thăm gặp cấp ở trại giam.”
Thế là bà Dương Thị Tân và Nguyễn Trí Dũng phải trở về nhà giam Chí Hòa, xin được giấy thăm nuôi, mang trở qua Tòa Án Nhân Dân thành phố để được xác nhận. Tiếp đó, phải đi chứng thực ở Phường trước khi mang đến Tòa Án Tối Cao:
“Qui trình này rất là dài, mỗi người chỉ một hướng cho nên rất khó khăn cho con và mẹ con. Tờ giấy mà họ cấp cho con và mẹ con thăm gặp chỉ được một lần thôi, tức là nếu muốn gặp bố tiếp theo thì phải quay lại qui trình đó một lần nữa, mà những cái này thì cực kỳ khó khăn.”
Theo như đã ghi trong giấy thì thứ Tư vừa qua là ngày vợ con blogger Điều Cày được thăm gặp ông tại khám Chí Hòa:
“Và họ đã gạch tên mẹ con với câu trả lời đơn giản là ở đây họ có trách nhiệm duyệt lần tiếp theo chứ không phải chỉ có Tòa Tối Cao làm chuyện đó, trong khi lúc đầu họ đã nói với con và mẹ con rằng họ không có trách nhiệm. Mà tất cả những gì họ làm khi con và mẹ con hỏi lại họ đều có chỉ đạo qua điện thoại hết.”
Bị khám xét rà soát rất kỹ trước khi cho vào gặp ông Điều Cày, bốn công an mặc sắc phục và một công an mặc thường phục được bố trí ngồi canh chừng cuộc gặp can cha con ông Điều Cày:
“Mà người công an mặc thường phục này con biết tên là Hưng, chuyên chận bắt mẹ con và đánh đập mẹ con ngoài đường mỗi khi có bất cứ điều gì họ cần ngăn chận như tham dự phiên tòa hoặc là dịp lễ Hai tháng Chín hay có phái đoàn nào tới Việt Nam thì người đánh đập mẹ chính là ông Hưng này.

Blogger Điếu Cày tại phiên tòa sơ thẩm ở Tòa án nhân dân TPHCM sáng 24/9/2012. File photo.

Khi gặp bố con thì bố rất là mừng. Con biết bố thắc mắc là tại sao tới giờ nhà con mới được vào gặp nên con nói luôn là qui trình xin được thăm gặp diễn ra rất dài rất khó khăn cho nên con gặp bố lần này nhưng chưa chắc lần sau có được gặp nữa không.Lúc đó là con đã được nhắc nhở lần thứ nhất.”

Giam chung với tù hình sự

Kế tiếp, Nguyễn Trí Dũng kể là blogger Điều Cày báo cho anh biết sau phiên xử ông đã bị chuyển đi những đâu trước khi về đến trại giam Chí Hòa:
“Và bố nói hiện tại bố đang bị giam với những phạm nhân đã thành án rồi, bố chỉ vào áo bố đang mặc, sọc trắng sọc đen, nói là áo này bố đã mặc từ lúc bị bắt ngày 20 tháng Mười 2010 cho tới bây giờ, mà bộ quần áo này không phải can bị can bị cáo mặc mà của phạm nhân mặc.
Khi bố cập nhật con như vậy thì họ lập tức đứng phát dậy, bảo là vào đây chỉ được hỏi thăm thôi, bây giờ tôi đọc qui định trại giam cho anh nghe. Họ đọc rất lâu và con rất bực mình vì những chuyện con hỏi bố chính là những điều tối thiểu mà một người con hỏi bố ở trong tù nhưng họ lại ngăn cấm.”
Đọc qui định xong thì công an lại để cho hai bố con ông Điều Cày thêm ít phút. Tuy nhiên, khi nghe hai người đề cập đến chuyện kháng án và nhờ luật sư thì:

Anh nói vừa rồi anh xin đi bệnh viện mà cán bộ trại giam không cho đi mà còn bị đánh nữa. Anh bảo họ bóp cổ anh xong rồi còn đánh vào cằm.

Bà Đặng Thị Dinh

“Thì ngay lập tức họ nói là cuộc gặp này vi phạm qui định can trại giam, họ cho người kéo con và bố con ra khỏi phòng ngay lập tức và người lúc nãy con nói tên là Hưng chạy lại bẻ tay con để lấy tờ giấy con ghi lại những cái bố con cập nhật cho con những thông tin đã đi qua những trại giam nào. Thấy con phản ứng quá mạnh nên ông ngừng và giấy con vẫn giữ được. Cuộc gặp chỉ diễn ra khoảng năm phút thôi bởi vì giữa thời gian đó là họ đọc luật rồi, họ không để cho bố và con nói chuyện bình thường với nhau, hoàn toàn không thể nói chuyện nào khác.”
Với câu hỏi tại sao blogger Điều Cày Nguyễn Văn Hải, đang trong thời gian kháng cáo, lại bị giam chung với tù hình sự ở Chí Hòa, luật sư Hà Huy Sơn, từng bào chữa cho ông tại phiên xử tháng Chín vừa qua và đang tiếp tục bảo vệ pháp lý cho đơn kháng án của ông, trả lời:
“Ở Việt Nam thì người ta không có cái gọi là tù chính trị, người ta chỉ gọi là hình sự thôi, thế nên ông Hải thì cũng là một trong những trường hợp gọi là tù hình sự nên người ta giam ông ấy với các tù hình sự. Theo luật Việt Nam là như thế và bản án chưa có hiệu lực thì chưa được gọi là tù nhân. Theo qui định thì ông vẫn ở trại tạm giam mà trại Chí Hòa theo tôi được biết cùng là trại tam giam can công an thành phố Hồ Chí Minh thôi chứ chưa phải là thi hành án.”
Đó là tin mới nhất về blogger Điều Cày Nguyễn Văn Hải vào khi còn trong tình trạng gọi là chưa thi hành án.
Một tù nhân lương tâm khác, nhà giáo hay còn gọi là nhà báo tự do Định Đăng Định, thì đang bị bệnh nặng trong tù. Sáng thứ Năm vừa qua, sau khi đi thăm nuôi chồng, bà Đặng Thị Dinh là vợ ông Đinh Đăng Định báo cho biết:
“Hôm nay tôi đi thăm chồng tôi thì anh nói là anh bị xuất huyết dạ dày, anh nói vừa rồi anh xin đi bệnh viện mà cán bộ trại giam không cho đi mà còn bị đánh nữa. Anh bảo họ bóp cổ anh xong rồi còn đánh vào cằm, sau đó người ta cho anh lên bệnh xá đâu được ba ngày.
Khi tôi hỏi họ có đông không thì anh bảo khoảng chục người họ bóp cổ anh và đánh vào cằm anh. Trời ơi tôi muốn khóc luôn. Đợt trước đi thăm tôi thấy anh đã xanh lắm rồi. Anh vẫn đau dạ dày và đợt thăm nào tôi cũng gởi thuốc vào cho anh ấy. Lần này anh nói bị xuất huyết dạ dày, tôi nghĩ cái bệnh ấy rất là nguy hiểm.”
Nhà giáo bất đồng chính kiến Đinh Đăng Định bị bắt ngày 21 tháng Mười 2011. Tháng Tám năm nay, tòa án tỉnh Dak Nông mang ông ra xét xử tội tuyên truyền chống phá nhà nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, vi phạm Điều 88 bộ luật hình sự vì những bài viết cổ võ dân chủ và lòng yêu nước. Ông Đinh Đăng Định bị giam giữ tại trại tạm giam công an tỉnh Dak Nông.