Đảng mở chiến dịch tự phê để làm gì?
Giáo sư Carl Thayer
Gửi cho
BBCVietnamese.com từ Úc
Các thành viên Bộ Chính trị đã tiến hành kiểm điểm tự phê bình
Phê bình và tự phê bình từ lâu được Đảng Cộng
sản Việt Nam sử dụng làm cơ chế xây dựng Đảng.
Nó có thể là phương
tiện hiệu quả để các đảng viên và đơn vị nhận ra điểm mạnh cũng như điểm yếu
của họ. Trong một số trường hợp, phê và tự phê cũng có thể trở thành hình thức.
Từ năm 1982, tại Đại
hội Đảng V, Việt Nam đã cố gắng chấm dứt sự chồng chéo lằng nhằng giữa Đảng và
Nhà nước. Trong thời Đổi Mới, Đảng tìm cách chuyển giao trách nhiệm hàng ngày
về phát triển kinh tế-xã hội cho Nhà nước trong khi vẫn duy trì vai trò lãnh
đạo.
Kể từ năm 1986, cán cân
sức mạnh kinh tế và chính trị đã chuyển từ Đảng sang Nhà nước trong bối cảnh
kinh tế tăng trưởng. Sau năm 1992, với việc thông qua Hiến pháp mới, Chính phủ
ngày càng mạnh hơn. Đảng ủy bên trong nhà nước tiếp tục giữ vai trò lãnh đạo,
nhưng nhà nước có nhiều tự chủ hơn trong hoạt động.
Thành công của Việt Nam
đã tạo ra những vấn đề mới trong việc định nghĩa trách nhiệm của Đảng và Nhà
nước.
Ví dụ, từ khi ông Lê
Duẩn qua đời tháng Bảy 1986, Việt Nam đã hạn chế nhiệm kỳ của Tổng Bí thư. Vai
trò của Tổng Bí thư cũng thay đổi.
Ông Đỗ Mười từng được
so sánh như một ông trọng tài theo truyền thống Khổng giáo. Bản thân tôi từng
viết Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh là người dàn xếp chính trị, đứng giữa các trung
tâm quyền lực khác nhau.
Căng thẳng
Tại Việt Nam, sự căng
thẳng đã xảy ra giữa Đảng và Nhà nước một khi sự chồng chéo trách nhiệm ngày
càng giảm đi.
Một khía cạnh tiêu cực
từ sự căng thẳng này có thể nhìn thấy trong vấn đề giám sát doanh nghiệp và tập
đoàn nhà nước.
Bê bối lớn ở các tập
đoàn nhà nước là dấu hiệu cho thấy Đảng phải xác lập sự lãnh đạo. Chính phủ
không thể vừa là cầu thủ vừa là trọng tài trong quá trình phát triển kinh tế -
xã hội của Việt Nam.
Đảng muốn doanh nghiệp
quốc doanh đóng vai trò thống lĩnh nền kinh tế. Nhà nước có trách nhiệm giám
sát hoạt động và đóng góp kinh tế của khu vực này.
Nhưng những bê bối
tham nhũng lớn đã có ở Vinashin, Vinalines và các công ty quốc doanh khác. Bê
bối đó thuộc trách nhiệm trực tiếp của các viên chức nhà nước dính líu hoạt
động phi pháp. Đồng thời chúng cũng phản ánh sự yếu kém về cơ cấu giữa Đảng
và Nhà nước.
Chiến dịch phê bình và
tự phê bình hiện nay của Bộ Chính trị bày tỏ mong muốn chỉnh sửa những yếu kém
cơ cấu này, bằng cách xác định những thiếu sót và đề ra chính sách sửa chữa.
Chiến dịch hiện nay là
một phần quá trình lịch sử, trong đó người ta thương lượng ranh giới trách
nhiệm giữa Đảng và Nhà nước.
Bê bối lớn ở các tập
đoàn nhà nước là dấu hiệu cho thấy Đảng phải xác lập sự lãnh đạo. Chính phủ
không thể vừa là cầu thủ vừa là trọng tài trong quá trình phát triển kinh tế -
xã hội của Việt Nam.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Bấm vào dưới avata "Tham gia trang web này " để có thể biết bài mới của Ròm